Mały chrząszcz ulowy (Aethina tumida), to chrząszcz o długości około 5,7 mm i szerokości 3,2 mm, pasożyt czerwiu pszczelego i szkodnik miodu, pierzgi i plastrów.
Dojrzałe chrząszcze mają wydłużony kształt, spłaszczone ciało długości 1/3 ciała pszczoły robotnicy. Są czarno ubarwione, mają trzy pary nóg i maczugowato zakończone czułki. Żerują w ulu i w pomieszczeniach, w których przechowywane są plastry.
Samica składa jaja w ulu na plastrach i w szparach ula. Po 2-4 dniach wygryza się z jajeczka larwa, która podobnie jak dorosłe chrząszcze żywi się jajami i czerwiem pszczoły, pyłkiem, miodem i woskiem. Po 7-21 dniach larwy wypełzają z ula i spadają na ziemię, gdzie zagrzebują się i przechodzą w stadium poczwarki. Po 3-4 tygodniach z poczwarki wygryzają się młode chrząszcze. W ciągu pierwszych dwóch dni chrząszcze są bardzo ruchliwe, latają w promieniu 25 km. Kierując się zapachem rodziny pszczelej, przedostają się do ula.
Rozrodczość samic jest ogromna, każda może złożyć w ciągu trwającego 160-180 dni życia, od kilkuset do tysiąca jaj. Dorosłe chrząszcze żywią się czerwiem pszczół, miodem, pierzgą i woskiem, a także larwami i jajami innych chrząszczy.
Pszczoła nie potrafi się bronić przed tym chrząszczem. Wystarczy, że do ula przedostanie się kilka samic, aby wylęgające się ze złożonych jaj larwy masowo niszczyły plastry i czerw. Uszkodzone plastry nie nadają się do wychowu czerwiu ani do magazynowania miodu i pyłku. Odchody larw zanieczyszczają miód, który ulega fermentacji i wycieka z komórek plastra. Larwy wydzielają też nieprzyjemny zapach, który działa na pszczoły odstraszająco.
Zgodnie z pkt 42 załącznika 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz.1342) mały chrząszcz ulowy jest chorobą podlegającą obowiązkowi rejestracji.
Dlatego też właściciele pasiek w przypadku stwierdzenia choroby w gospodarstwie ( diagnoza powinna zostać postawiona przez lekarza weterynarii ) zobowiązani są do zgłoszenia przypadku właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii. W przypadku chorób zakaźnych podlegających obowiązkowi rejestracji Powiatowy Lekarz Weterynarii zbiera, przechowuje i przekazuje informacje dotyczące występowania takiej choroby. Na podstawie art. 51 ust. 4 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz.1342) Powiatowy Lekarz Weterynarii jest zobowiązany do comiesięcznego przekazywania Wojewódzkiemu Lekarzowi Weterynarii informacji o chorobach zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi rejestracji